czwartek, 21 listopada 2013

Kodeń - Brama Unicka

Kiedy ją zobaczyłam pierwszy raz, wydała mi się niezwykle tajemniczą budowlą . Na pierwszy rzut oka, poznać można było, iż była zawsze budowlą samodzielną to znaczy, np. nie jest pozostałością , fragmentem żadnej innej budowli. Samotna, dość gruba, ceglana ściana z sześcioma otworami w kształcie łuków, pokryta sypiącą się dachówką a na jej szczycie , wśród rosnących tak wysoko traw, dumnie prezentuje sie ciekawy, żelazny krzyż.

Obiekt ten, to tzw. Brama Unicka powstała w XIXw (po 1816r?.), prowadząca do nieistniejącej już cerkwi i pełniąca funkcję dzwonnicy. Pod szczytowym łukiem, widzimy drewniane pozostałości konstrukcji, na której wisiał  wielki dzwon, przeniesiony z przyzamkowej cerkwi unickiej - kaplicy  Ducha Świętego. 



 Prawosławna cerkiew unicka  pod wezwaniem św. Michała Archanioła ,  znikła z ul.Sławatyckiej w Kodniu w drugiej połowie XIX wieku -  została spalona i rozebrana . Jej los , tak jak losy ludzi pogranicza, gdzie, jak w tyglu  mieszały się wyznania i wielkie z nimi związane emocje , były burzliwe i do dziś, nie do końca poznane. Wiadomo,że w XVI w ( do 1517r), Jan Sapieha, właściciel ziem, ufundował drewniany katolicki kościół parafialny nad Bugiem pod wezwaniem. Ducha Świętego , który był pierwszą świątynią w Kodniu. W tym to okresie, zezwolił wyznawcom prawosławia na budowę świątyni prawosławnej. To własnie cerkiew  św. Michała Archanioła, której budowa trwała  kilkanaście lat.

W 1821 r, Kodeń strawil wielki pożar , lecz nie wiadomo, czy w wyniku tego pożaru ucierpiała cerkiew św.Michała Archanioła -  do jej rozbiórki, przystąpiono w 1878, czyli 57 lat później.

 Prawdopodobnie,cerkiew została spalona w wyniku represji carskich, jakie spadły na kościół unicki ze strony cara po rozbiorach Polski - unia miała być zlikwidowana. Proces ten, przeprowadzany był stopniowo w latach  1772 do 1875 a w ramach represji w 1839 roku (po powstaniu listopadowym) rozkazem carskim, zlikwidowano  wszystkie diecezje unickie za Bugiem.

Jeśli znajdziecie się w Kodniu, rzućcie okiem na Bramę Unicką , gdyż jej ceglane mury, to tylko czubeczek góry lodowej a w głębinach, kryją się wielowiekowe, mroczne losy  ludzi i budowli przez nich stawianych, o których już dziś mało kto pamięta.

P.S.Podziękowania dla Jagusi za poprawki w nazwie miasta.:)






Brak komentarzy:

Prześlij komentarz